Güvenilir liman olarak bilinen altın piyasasında son zamanlarda büyük bir hareketlenme yaşanıyor. Altına olan talebin artması arz-talep dengesini bozarken bu durum kalpazanların da ekmeğine yağ sürmüş durumda. Kapalıçarşı’da konuştuğumuz kuyumcular ise altın ithalatına getirilen kotanın, iç ve dış piyasa arasındaki makasın açılmasına neden olduğunun altını çiziyor. Kapalıçarşı esnafı, özellikle online satışlarda vatandaşlara düşük ayarlı ya da sahte altın satanlara karşı dikkat olunması gerektiğini belirtirken, talebin mevcut haliyle devam etmesi durumunda fiziki altın bulmakta zorluk yaşanacağı dile getiriyorlar.
YARI YARIYA DÜŞÜŞ
Altın piyasasındaki hareketliliği yerinde gözlemlemek için gittiğimiz Kapalıçarşı’da kelimenin tam anlamıyla, gram altın bulmakta güçlük yaşadık. Ayaklı borsa da ise eskiye nazaran sadece 30, 40 firma temsilcisi olması ise dikkatimizden kaçmadı. Konuştuğumuz esnaflar, birkaç yıl öncesine göre ayaklı borsadaki firma sayısının yarıya yarıya azaldığını dile getirirken, son günlerde çarşının sessiz olduğunu belirttiler.
MAKAS AÇILIYOR
Altın ve Para Piyasaları Uzmanı Mehmet Ali Yıldırımtürk ise Şubat ayı enflasyon rakamlarının beklentilerden yüksek çıkmasına dikkat çekerken, “Enflasyondaki yükselişin mayıs ayına kadar süreceği, hatta mayısta tepe noktasına ulaşacağı anlaşılıyor. Enflasyona karşı parasını korumak isteyen vatandaşın fiziki altın talebi hiç olmadığı kadar arttı. İthalatta sınırlamayı da eklediğinizde altının dış piyasa fiyatı ile iç piyasa fiyatı arasındaki makas açıldı” dedi.
5 BİN DOLARLIK FARK
Altına olan taleple ilgili de bilgi veren Yıldırımtürk, şu tespitleri sıraladı: “Mevduattan çıkan paranın bir kısmı dövize bir kısmı da altına yöneliyor. Yüksek talep arz-talep dengesini bozuyor. Geçtiğimiz yıl, altın ithalatına kota getirildi. Bu işi yapan 15 aracı kurum var ve aracı kurumlara sadece 25 ile 475 kilogram altın getirme izni verildi. İthalat rakamlarına baktığımızda geçtiğimiz yıla kıyasla yüzde 60’lık bir düşüş var. 1 kilogram altında, dış ve iç piyasa arasında 5 bin dolarlık fark var. Hal böyle olunca rafineriler küçük altın basmak yerine daha büyük altın basıyor.”
“Şu an piyasada gram altın sıkıntısı yaşanıyor. Çözüm olarak geçici bir süreliğine de olsa altın ithalatına konulan kotanın kaldırılması gerekir. Bu kotayı kaldırdığınızda 5 bin Euroluk fark Haziran 2023 ayındaki gibi 100 dolara inebilir. Böylelikle 2 bin 500 TL olan altının gramı 2 bin 200 TL’ye iner.”
ARTAN MASRAFLAR
Yurtdışından yolcularla birlikte getirilen altınların da piyasayı etkilediği bilgisini paylaşan Yıldırımtürk, “Çarşı esnafı sattığı altının yerine tekrar dövizle altın alıyor. Diğer bir sıkıntı da darphane ürünlerinde yaşanıyor. Çeyrek ve 1 kilogram Cumhuriyet Altını zor bulunuyor, darphane masrafının üzerine 5 bin dolar daha vermeniz lazım. Kota devam ederse bu fiyatlar arasındaki makas da açılacaktır” diye konuştu.
“KALPAZANLAR İŞ BAŞINDA
Kapalıçarşı’da kapısını çaldığımız Altın ve Para Piyasaları Uzmanı İslam Memiş ise altın fiyatlarındaki yoğun talebin kalpazanlar için uygun ortam oluşturduğuna dikkat çekti. Sahte, düşük ayarlı altınların online satışlarda arttığını anlatan Memiş, “Sektörün itibarı zedeleniyor. Yasal düzenlemeler şart. Toptancılar külçe altınlarını darphaneye veriyor, darphane de bu altınları çevirip geri veriyor ve işçilikten kazanıyor. Arza yetişememe sebebi ise içeride altın olmaması. Düzenli bir dağıtım modeli de yok. Çeyrek altının 75 TL, Cumhuriyet altınının ise bin 115 TL işçiliği var. Kota acilen kaldırılmalı” şeklinde konuştu.
VATANDAŞ ALTINDAN VAZGEÇMEZ
Altına ithalat yasağının tamamen kalkması gerektiğinin altını çizen Memiş, finansal okuryazarlığın da yüksek olması gerektiğini ve vatandaşların daha dikkatli olmasının altını çizerken, şu bilgileri paylaştı: “Gram altın zor bulunuyor çünkü içeride hammadde sıkıntımız var. Külçe altın olacak ki darphane çeyrek veya Cumhuriyet altını bassın. Her şeye rağmen, Türk toplumu altından vazgeçmez. Çünkü gram altın en çok kazandıran yatırım araçlarından biri. Vatandaşlar, enflasyona karşı paraları değer kaybetmesin diye altın alıyor. İnsanlar, mümkün olduğunca varlıklarını korusun.”
İŞÇİLİKLER DE ARTTI
Öte yandan İstanbul Bakırköy’de kuyumculuk yapan Yüksel Aşçı da online altın satışı ile fiziki altın satışı arasındaki fiyat farkına dikkat çekerek, “Şu anda Cumhuriyet altınının fiyatı 18 bin 500 TL ama bize maliyeti 17 bin 980 TL. Fiyat farkı işçilik ücretinden kaynaklanıyor. Gram altın da 2 bin 500 TL olsa da işçilik ücreti alındığında 100-150 TL baskı ücreti üstüne ekleniyor” diye konuştu.
sibel.gulersoyler@haberglobal.com.tr
Kaynak: Web Özel
